قطعا تابحال اسم‌های آکسفورد (Oxford)، لانگمن (Longman) و کمبریج (Cambridge) را شنیده‌اید و می‌دانید که هر یک از این سه موسسه دیکشنری‌های مختلف خود را متناسب با سطوح مختلف زبانی منتشر کرده و هر سال هم آنها را با توجه به کلمات جدید به روز رسانی می‌کنند.

قبل از هر چیز، باید بگوییم که هر سه موسسه بالا اعتبار بسیار بالایی در این زمینه دارند و انتخاب یک برند، کاملا به سلیقه شما بستگی دارد. اما در انتخاب یک دیکشنری خوب، باید معیارهای دیگری را در نظر بگیرید:

سطح

یکی از اصلی‌ترین دلایلی که باعث می‌شود زبان آموزان از دیکشنری های دو زبانه استفاده کنند، این است که معنی‌ها و تعاریف (Definitions) داخل دیکشنری های یک زبانه “سخت هستند”.

واقعیت این است که سر و کله زدن با یک دیکشنری یک زبانه در ابتدای کار مخصوصا برای زبان آموزان مبتدی اصلا آسان نیست. اگر در ابتدای مسیر یادگیری زبان انگلیسی هستید، احتمالا آنقدر کلمه بلد نیستید که بتوانید جمله های داخل دیکشنری را متوجه شوید. اگر یکی دو ترم بیشتر نگذرانده‌اید، می‌توانید از دیکشنری های انگلیسی به فارسی کمک بگیرید اما توصیه می‌کنیم از همان زمان ها کم کم خود را به استفاده از دیکشنری‌ های مخصوص زبان آموزان سطوح اولیه عادت بدهید. پس دیکشنری هایی را پیدا کنید که در عنوان آنها کلمات Elementary یا Beginner به کار رفته باشد.

پس از گذشت مدتی، دایره واژگان (Vocabulary) شما گسترده‌تر شده و دیکشنری‌ های مقدماتی هم جوابگوی کار شما نیستند چون بسیاری از کلمات مورد نظر شما در آنها نیست. پس می‌توانید پا را یک قدم جلوتر گذاشته و از دیکشنری‌های سطوح متوسط مثل Oxford Wordpower یا Longman Dictionary of American English استفاده کنید. این واژه نامه ها گستره بزرگ تری از کلمات را تحت پوشش قرار می‌دهند و در عین حال کار را برای شما آنقدر هم سخت نکرده و معنی‌های داخل آنها برای شما نسبتا ساده و قابل فهم است.

وقتی که به سطوح فوق متوسط و پیشرفته زبان انگلیسی رسیدید، می‌توانید از دیکشنری های Advanced استفاده کنید. این واژه‌ نامه‌ ها از نظر کلمات و معنی های آنها تقریبا کامل بوده و در عین حال طوری طراحی شده‌اند که برای شما کاربرد آموزشی داشته باشند.

نکته آخر: به عنوان یک زبان آموز بهتر است به سراغ دیکشنری های جیبی یا Concise نروید. این دیکشنری ها معمولا به هدف آموزش طراحی نشده‌اند و یا برای معلمان کاربرد داشته یا انگلیسی زبانان بومی (Native) از آنها به عنوان فرهنگ لغت استفاده می‌کنند. حتما واژه نامه ای را انتخاب کنید که کلمه Learner را روی آن ببینید.

امریکن (American) یا بریتیش (British) بودن

با توجه به تفاوت‌های ریز بین انگلیسی American و British، بهتر است سعی کنید دیکشنری شما با دوره آموزشی شما تناسب داشته باشد. اگر کتاب مورد استفاده شما در کلاس از نوع American English است، سعی کنید واژه نامه‌ای را پیدا کنید که کلمات و تلفظ‌های آن از نوع American باشند، و بالعکس. البته بسیاری از دیکشنری‌ها شامل هر دو نوع تلفظ هستند و خیال ما را راحت کرده‌اند.

کاربردها

دیکشنری ها به اهداف گوناگون نوشته می‌شوند. بعضی از آنها کارشان آموزش Phrasal Verb ها است. بعضی روی اصطلاحات (Idioms) تمرکز دارند و بعضی هم فقط روی اینکه چه کلمه‌ای با چه کلمه دیگری می‌تواند به کار رود (Collocations) کار می‌کنند.

دیکشنری‌ ها از نظر موضوعی هم تخصصی می‌شوند. امروزه می‌توانید دیکشنری های تخصصی در حوزه حقوق، نفت و گاز، کسب و کار و … تهیه کنید تا با توجه به فیلد کاری خود بتوانید بهترین کلمات و معنی‌های مورد نظر خود را بیابید.

دیکشنری های تصویری (Picture Dictionary) ها هم از دیگر ابزارهای قدرتمند آموزشی هستند که می‌توانند دامنه وسیعی از کلمات و اصطلاحات مربوط به زندگی روزمره را به شما آموزش دهند.

پس قبل از خرید یک دیکشنری، هدف خود را مشخص کنید تا خرید هوشمندانه‌تری داشته باشید.

آیا دیکشنری های دو زبانه را کامل باید کنار گذاشت؟

خیر. همانطور که در بالا اشاره شد، دیکشنری های انگلیسی به فارسی یا فارسی به انگلیسی برای افرادی که هنوز برای استفاده از دیکشنری های یک زبانه آماده نیستند می‌توانند مفید باشند. اما نکته مهم اینجاست که این استفاده حتما باید تحت نظارت استاد بوده تا کم کم تبدیل به عادت نشده و به توانایی درک مطلب زبان آموزان ضربه نزند.

نکته بعدی این است که دیکشنری‌های دو زبانه در سطوح پیشرفته هم می‌توانند کاربرد داشته باشند. برای مثال با یک دیکشنری انگلیسی به انگلیسی شاید به هیچ وجه نتوان فهمید که کلمه parsley در انگلیسی به چه معناست؛ چون در تعریف آن احتمالا نوشته شده “نوعی سبزی که در آشپزی کاربرد دارد و برگ های آن گرد هستند و …”. در این موارد نیاز داریم که به یک دیکشنری انگلیسی به فارسی رجوع کنیم تا بتوانیم کلمه “جعفری” را پیدا کنیم. البته که این معنی‌ها معمولا با یک جستجوی ساده در اینترنت هم پیدا می‌شوند.

نکته آخر هم این است که می‌توانید برای پیدا کردن معادل انگلیسی یک کلمه در زبان فارسی، از دیکشنری فارسی به انگلیسی استفاده کنید. اما حتما باید توجه داشته باشید که کلمه یا کلمه‌های پیدا شده را با راهنمایی معلم خود دوباره در یک دیکشنری استاندارد چک کرده تا مطمئن شوید کلمه‌ای که پیدا کرده‌اید درست است و نحوه کار با آن را می‌دانید.

دیکشنری چاپی بهتر است یا دیجیتال؟

  با پیشرفت تکنولوژی، کار زبان آموزان و معلمان هم در زمینه آموزش زبان انگلیسی راحت‌تر شده چون دیگر به جای حمل کردن یک کتاب قطور و سنگین، می‌توانید کل محتوای آن را در گوشی موبایل خود داشته و کلمات را هم راحت‌تر پیدا کنید! برای ساختن اپ موبایلی یک دیکشنری، نیازی به کاغذ نیست و امروزه کل دنیا هم به سمت عدم استفاده از کاغذ پیش می‌رود.

تا اینجا که همه چیز دارد به خوبی پیش می‌رود. اما مسئله اینجاست که شاید نتوانید دقیقا اپلیکیشنی که به آن نیاز دارید را پیدا کنید.

دلیل این موضوع هم مشخص است: محدودیت‌های App Store و Play Store برای ما ایرانی‌ها، رایگان نبودن بعضی از آنها (ماها خیلی دوست نداریم برای چیزی که دانلود می‌کنیم پول بدهیم!)، یا آنلاین بودن آنها در حالی که ما می‌خواهیم این دیکشنری‌ها به صورت آفلاین هم برای ما کار کنند.

به همین خاطر، شاید بد نباشد که سری به کتاب‌ فروشی محل زده و دیکشنری مناسبی برای خود انتخاب کنید. اگر هم دوست دارید واژه نامه مورد نظر شما در گوشی موبایلتان باشد، حتما به سطح، ویژگی‌ها و کارکردهای آن توجه کنید.

امروزه دیکشنری های جدید به همراه خود یک سی دی نرم‌افزاری هم دارند که شامل تمرین‌های اضافی، نکات گرامری، اصول نامه نگاری و بسیاری موارد اضافی دیگر است.

دیکشنری مورد علاقه شما کدام است؟ معیارهای شما برای خرید یک دیکشنری چه هستند؟ گفتگو پیرامون این موضوع را شما اغاز کنید!